zdenac

zdenac, bunar (engl. well; njem. Brunnen; rus. родник), građevina za zahvat i iskorištavanje podzemnih voda, a katkada i za provjeru razine podzemne vode. Prema načinu gradnje može biti kopani ili bušeni, prema vrsti strujanja zdenac sa slobodnim vodnim licem ili pod tlakom, a s obzirom na položaj prema vodonosnom sloju (vodonosniku), potpuni ili nepotpuni. Kopani (zidani) zdenac najčešće je cilindrična oblika, a sastoji se od nožice, plašta i završne kape (glave). Pretežito se izvodi na plićim vodonosnicima, uglavnom u području aluvijalnih naslaga. Zidovi se zdenca izvode betoniranjem, od dna iskopa prema površini, ili spuštanjem betonskih cijevi ili armiranobetonskih elemenata, od površine prema dnu, uz istodoban iskop i vađenje iskopanoga materijala. Svijetli promjer takvih zdenaca veći je od jednoga metra. Voda može dotjecati u zdenac kroz nezatvoreno dno ili kroz otvore u stijenkama. Zahvat vode može biti jednostavan, uz pomoć vjedra, elevatora, klipne crpke, ili složen, različitim vrstama centrifugalnih crpka s el. pogonom. Bušeni zdenac nekoć se radio samo kada je vodonosni sloj bio dublji od 50 m. Međutim, s razvojem tehnologije bušenja i prateće opreme, danas se takvi zdenci izvode i pri dubinama manjim od 20 m. Nakon bušenja, bušotina se zacjevljuje, uz izvedbu filtarskoga dijela s granuliranim zasipom i pokrovnim vodonepropusnim tamponom. Voda se zahvaća podvodnim elektromotornim crpkama.