prevodnica, brodska

prevodnica, brodska, brodska splavnica (engl. lock; njem. Schleuse; rus. шлюз), hidrotehnička građevina koja brodovima omogućuje dizanje i spuštanje, tj. svladavanje razlika vodnih razina duž plovnoga → kanala ili kanalizirane rijeke. Plovilo ulazi u komoru s nepropusnim uzvodnim i nizvodnim vratima; komora se puni vodom pri uzvodnoj, a prazni pri nizvodnoj plovidbi. Jednostruka prevodnica ima jednu komoru za dizanje i spuštanje broda, a dvostruka ili dvokomorna prevodnica ima dvije usporedne komore (tzv. blizance). Druga ima povećanu sposobnost prevođenja i štedi vodu. U višestupanjskoj prevodnici veće se visinske razlike svladavaju prolaskom broda kroz niz stubasto raspoređenih komora, u kojima se brod diže ili spušta u više koraka. Brodska prevodnica sa štednim bazenima ima 2…3 bočna spremnika u koje se pretače dio vode iz komore i privremeno čuva do sljedećega punjenja.